სინამდვილეში იბერიის გაბრწყინება ერთი რამით არის შესაძლებელი,ყველა ადამიანის ძალისხმევით და გარჯით,ერმა უნდა იმოძრაოს როგორც ერთმა და ყველამ,მერე შეგვეძლება რაიმეს გაკეთება. აუცილებლად დადგება დრო,როცა სიტუაცია მოიტანს იმ შანს,რასაც საქართველო ელოდება,შეიძლება მოვიდა კიდეც,მაგრამ მზად არ ვართ ამისთვის. საუკუნის წინაც იყო ეგეთი შანსი და 30 წლის წინაც,მაგრამ ადამიანი აღარ დატოვეს,ვინც კონსოლიდაციას მოახერხებდა ერის და ბრძოლისთვის მოამზადებდა. ეხლაც ეგრეა,შანსი არის გათავისუფლების,მაგრამ იარაღი არ გვაქვს,რადგან ღორჯოები აირჩიეს ლიდერებად,ხოლო ორაგულები სადრაც არიან გადამალულები. უკრაინელი პოლიტიკოსები ერთ რამეში მართლები არიან,ეს არის შანსი და ღირს ომში ჩართვა,მაგრამ მათ არ იციან რო არ გვაქვს ტრ... ომის,რადგან დემორალიზებული საზოგადოება,გახლეჩილობა და საკუთარი ინტერესები არის წინა პლანზე. ხორჯოსგან სხვას არაფერს უნდა ელოდო,ხოდა ვართ ეგრე გამოკიდებულები. არც დამოუკიდებლები ვართ და არც მონები,სადღაც შუაში გაჩხერილი ერი,რომელსაც უთავმოყვარეობა,განდიდების უაზრო მანია,უმაქნისობა,ნეპოტიზმი აქვს სისხლში გამჯდარი. ტრა... სავსე ქვეყნის საქმე ტრა... არის და აქ არაფერია გასაკვირი

მთავარი პრობლემა არის ისტორიის ზღაპარივით სწაველება ახალი თაობისთვის. ჩემს დროს ესე იყო და შეიძლება ახლაც ეგრეა,წაგებულ ბრძოლაშიც ცდილობდნენ გაეღმერთებინაც წაგების მიზეზები და აღფრთოვანებით წერდნენ მათზე ისტორიკოსები. არ მგონია,რომ ეს მათი არჩევანი ყოფლიყო,მაგრამ დავალებას მონებივით ასრულებდნენ. ბავშვს უნდა ასწავლო საკუთარი ისტორია ისეთი როგორიც არის და არავინ უნდა გააღმერთო,არც დავითი და არც ერეკლე მეორე. უნდა მიმოიხილო იმ დროინდელი პროცესები და რამ გამოიწვია ეს ან რამ გამოიწვია ის. მაგალითსთვის,დავითი გააღმერთეს,რადგან მან გაათავისიფლა საქართველო,მაგრამ არაფერია ნახსენები ჯვაროსნულ ომზე და იმაზე,რომ მელიქ ხანის მერე სელჩუკები რეგრესს განიცდიდნენ. ის დროება რო ქონოდა გიორგი I ისიც მოახერხებდა საქართველოს გათავისუფლებას.ასე ქმნიან სკოლებში ერთი კაცის იმედის ქონას ანუ ერთ კაცს შეუძლია ყველაფრის მოგვარება. ამიტომაც ელოდება ერი ბაზალეთის ტბაში ნაპოვნი ბავშვის გაზრდას და იბერიის ასე გადარჩენას.

ის,რაც მარაბდაში მოხდა 2008 წელსაც განმეორდა. ეგოების და შეუთანხმებელი მოქმედებების ბუმი იყო. ორი უწყების ურთიერთობაში ჯერ ბზარი გაჩნდა,უფრო შსს ხალხი მართვდნენ თავდაცვის ძალებს. საქმე როცა ბრძოლასზე მიდგა შსს სურდა სახელის მოხვეჭა და უგულველყვეს თავდაცის ძალების გეგმა,რაც 43 საათში სტრატეგიული ზონების დაკავებას,რუსული ბაზის გვერდის ავლას და როკის გვირაბის ჩაკეტვას მოიცავდა. შსს ძალები გაიგზავნა იქ,სადაც არ არის მათი ამოცანა და ვერ შეასრულებდნენ,ვერც შეასრულეს. ცეცხლი გაუხსნეს რუსულ ბაზას და ამით სამრათლებრივი საფუძველი მისცეს რუსეთს ლეგიტიმაცია მიეცათ პროცესისთვის. რა მოხდა შემდეგ,თავდაცვის ძალების ის უფროსები,რომელბმაც იცოდნენ ამის შესახებ მოიშორეს და ზოგს მოღალატეობას ტენიდნენ. ზუსტად ისე მოხდა ყველაფერი როგორც მარაბდაზე. ამ ომშიც გვყავდა გამორჩეული და თავდადებული ხალხი,ანწუხელიძე და შინდისელი გმირები,ბევრი სხვაც,მაგრამ ეს არ არის მთავარი. მთავარია,რა გვასწავლა ამან ან რა უნდა ესწავლებინა მარაბდის ამბებს,თუ ერთად იბრძოლებ ზედმეტი სახელის მოხვეჭის გარეშე,მაშინ ყიზილბაშსაც დაამარცხებ,რუსსაც,ამერიკლსაც და ჩინელსაც.

საბედისწერო შეცდომა იყო გიორგი სააკაძის განდევნა ქვეყნიდან და ასევე,საბედისწერო შეცდომა იყო ერეკლეს ღალატი,რამაც სულ სხვა იმპერიის ბატონობა მოგვიტანა. არასწორი გადაწყვეტილებების ბუკეტი აქვს საქართველოს და მის მოქალქეებს. ეს არ ვიკმარეთ და მოვკალით ილია,მისი მკვლელი სოციალისტები მოვიყვანეთ ხელისუფლებაში და კოჭი ვუგორეთ,რამაც ისევ რუსეთისგან დაპყრობა მოგვიტანა. მოვიდა ერთი კაცი და სათავეში ჩაუდგა ბრძოლას ბატონობის წინააღმდეგ,გაიმარჯვა კიდეც და რა ვქნებით ჩვენ? ავდექით და მოვკალით. შესაძლოა არ ატარებდა იმ პოლიტიკას ზვიადი,რაც მისაღები იყო,მარა მოკლა ასეთი ადამიანი,მაშინ რას უნდა ელოდო კარგს მომავალში? 1466 წლის შემდეგ ორაგულების მოკვლას შევუდექით და ღორჯოების სათავეში განწესებას,ხოდა შედეგიც სახეზე გვაქვს.

საუკუნო გასაჭირი გადატანითი მნიშვნელობით არ მიხმარია,საუკუნო გასაჭირში ჩავარდა საქართველო. იყო მცდელობები სპარსელთა ბატონობის დასაძლევად,მაგრამ ვერ მოხერხდა საფუძვლიანად. შალვა და ელიზბარ ერისთავების,ბიძინა ჩოლოყაშვილის და ძმა მოხევეების ძალისხმევით იბრძოდა საქართველო,ბახტრიონში გამარჯვებაც მოვიპოვეთ,მაგრამ ამან საქმეს ვერ უშველა. სუსტი იყო ქვეყანა,დემორალიზებული საზოგადოება და მივედით ოსმალობა ყიზილბაშობამდე. მაშინ არ იცოდნენ,მაგრამ 1720 წელს ერთი კაცი დაიბადა და ამ კაცმა შეძლო ჯავრი ეყარა როგორც ოსმალებზე,ისე ყიზილბაშებზე. არ მოგესმათ,ეს კაცი იყო ერეკლე II. დღეს რო მოღალატეს ეძახიან და წამითაც არ უღალატია ქვეყნისთვის. რა გვაქვს ეხლა ისტორიიდან,ორი კაცი,ორი დიდი ქართველი მებრძოლი და ლიდერი,რომელიც ვერ დააფასეს თანამედროვენმა,ერთი განდევნეს და მეორეს უღალატეს.

თეიმურაზის დალეწილი იარაღი არ გაიშვას და მის ტახტს მიტმასნილი საქართველოს მოღალატეების კიდევ. მარტყოფში გამარჯვება მხოლოდ გიორგი სააკაძის თავგანწირვის შედეგია,რომელმაც სხვაობა შექმნა და გაიმარჯვა სპარსელებზე. მარაბდაში წაგება იყო დაპირისპირებების ფონზე,თითქოს გიორგი სააკაძე ცდილობდა თეიმურაზის ჩამოგდებას და ძალაუფლების ხელში აღებას. ვერ იგუეს სააკაძე თავადებმა და მეფემ,ხოდა იბრძოლეს და წააგეს,რაც ლოგიკური იყო. ერთი წლის მერე ბაზალეთზე ძმათა მკვლელი ბრძოლა მოაწყვეს და სააკაძე ქვეყნიდან განდევნეს,რომელიც 1629 წელს აღესრულა ოსმალეთში. ხერხეულიძეები და ოჯახი მათი უნდა გვახსოვდეს,მაგრამ არასოდეს უნდა დაივიწყოთ გიორგი სააკაძე და მისი ღვაწლი საქარველოსთვის. ტაშიკარიდან დაწყებული ოსმალეთში გარდაცვალებამდე საქართველოსთვის არ უღალატია. საქართველომ ვერ იგუა მისი დარი მებრძოლი და ქვეყნის მოყვარული ადამიანი,ხოდა საქართველოს მოუვლინეს საუკუნო გასაჭირი.