ედინბურგის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ერთდროულად ორი მიმართულების გეოფიზიკოსები შეაშფოთეს - ისინი, ვინც ელოდება სამყაროს აღსასრულს მასიური ვულკანური ამოფრქვევით და ისინი, ვისაც ეშინია მსოფლიო ოკეანის დონის კატასტროფული აწევის, ანტარქტიდის დასავლეთით მდებარე მყინვარების დნობით. როგორც ირკვევა, ორივე შესაძლებელია. სატელიტურმა დაკვირვებებმა, რადარის ხმებმა, აეროფოტოგრაფიამ და სხვა გაზომვებმა, რომლებიც მათ ჩაატარეს, საბოლოოდ აჩვენა: ანტარქტიდის ყინულის ქვეშ - მხოლოდ კონტინენტის დასავლეთით - ასზე მეტი ცეცხლმოკიდებული მთაა. მკვლევარებმა აღმოაჩინეს 91 ახალი ვულკანი, უკვე ცნობილი იყო 47.

- "არ ველოდით, რომ ამდენს ვიპოვიდით, თითქმის გასამმაგდა ვულკანების რაოდენობა, დასავლეთ ანტარქტიდაში რომ არსებობდნენ, რაც გეოფიზიკოსებმა უკვე იცოდნენ. ჩვენ ასევე ვეჭვობთ, რომ კიდევ უფრო მეტია ზღვის ფსკერზე, რომელიც მდებარეობს როსის ყინულის შელფის ქვეშ. საერთოდ არ გამოვრიცხავ, რომ ეს რეგიონი იყოს ვულკანების ყველაზე მჭიდრო რეგიონი მსოფლიოში." - გაოცებული ამბობს მკვლევარი რობერტ ბინგჰემი.

რით არის საშიში აქამდე უცნობი ცეცხლმოკიდებული მთები? ისინი მოულოდნელად დაიწყებენ ამოფრქვევას და შემდეგ მოხდება კატასტროფა.

რამდენიმე წლის წინ, მეცნიერთა მრავალეროვნულმა ჯგუფმა მოამზადა ვრცელი ანგარიში ევროპის სამეცნიერო ფონდისთვის, რომელიც აფასებს ჩვენს ცივილიზაციის საფრთხეებს. ექსპერტებმა შეადარეს ასტეროიდების დაცემის, კლიმატის ცვლილების, ცუნამების, მიწისძვრების, მეწყრების, ვულკანური ამოფრქვევის რისკები. ისინი მივიდნენ დასკვნამდე: ვულკანებზე საშიში არაფერია უახლოეს მომავალში. ალბათობა იმისა, რომ სწორედ ისინი, ერთბაშად ამოფრქვევას დაიწყებენ, 21-ე საუკუნეში და კაცობრიობას დედამიწის პირიდან მოსპობენ 10 პროცენტია. სინოპტიკოსებმა გაითვალისწინეს დაფიქსირებული ვულკანები და გაჩნდა დამატებითი შესაძლებლობა, რაც ზრდის ალბათობას.

მეორე, დასავლეთ ანტარქტიდაში არის მსოფლიოში ყველაზე ფართო მყინვარი ტუზიტსა (Thwaites Glacier - ის ასევე არის ბოლო ჟამის Doomsday Glacie-ი, რომელსაც ეწოდა გლაციოლოგის ფრედრიკ ტუზიტსას სახელი. მყინვარი სწრაფად კარგავს სტაბილურობას, იბზარება და თანდათან შორდება მატერიკს. ამის შესახებ შარშანდელი რამდენიმე ამერიკული უნივერსიტეტის მეცნიერები აღნიშნავენ, რომლებიც საერთაშორისო პროექტმა The International Thwaites Glacier Collaboration (ITGC) გააერთიანა.

.

ტუზიტსა მართლაც უზარმაზარია - ის გადაჭიმულია 120 კილომეტრზე, ზოგ ადგილზე 1200 მეტრს აღწევს. ხოლო მისი "ენა" - აღმოსავლეთი ნაწილი, რომელიც იხრება ამუნდსენის ზღვის ფიჭვის კუნძულის ყურეში, ეყრდნობა ფსკერს. ეს აფერხებს მყინვარის მოცურებას.

ახლად აღმოჩენილი ვულკანები მხოლოდ ამძაფრებს სიტუაციას. მრავალი კილომეტრის ყინულის ქვეშ ამოფრქვევისას ისინი ადნობენ არა ერთ მყინვარს, არამედ, მთელი დასავლეთ ანტარქტიდა. ეს მსოფლიო ოკეანის დონეს 3 მეტრით აამაღლებს.

ვულკანების ამოფრქვევის შედეგი იქნება: კვამლი, ჭვარტლი, ფერფლი, სუნი, "ბირთვული ზამთარი" ვულკანების მასიური ამოფრქვევისგან, რომელიც თითქმის 100-ით მეტი გახდა და მათგან გამოწვეული წყალდიდობა.

სხვათა შორის, ახლახან კემბრიჯის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა გამოაქვეყნეს ერთგვარი გაფრთხილება ჟურნალში Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). მათ მოუწოდეს, არ იცინონ მსოფლიოს აღსასრულის შესახებ პროგნოზებზე, არამედ სერიოზულად მოეკიდონ განსაკუთრებით მოვლენების ყველაზე კოშმარული განვითარების სცენარებს. Რისთვის? იმისთვის, რომ უარესისთვის მოემზადონ.

უკვე არსებულ საფრთხეებს მათ დაამატეს გლობალური დათბობისა და ტემპერატურის კატასტროფული ზრდის შედეგად კაცობრიობის გადაშენების შესაძლებლობა მთელ მსოფლიოში. ექსტრემალური ამინდის საფრთხე მართლაც რეალური ხდება. ამის დასტურია ევროპაში არსებული უპრეცედენტო სიცხე.