x
მეტი
  • 28.03.2024
  • სტატია:134040
  • ვიდეო:353919
  • სურათი:508247
ვინ არიან ლაზები? (ნაწილი I)

ლაზები


სახელწოდება "ლაზი" წყაროებში პირველად ძვ.წ. I საუკუნეში გვხვდება. მემნონი, რომელსაც ბევრი მკვლევარი ძვ.წ. I საუკუნის II ნახევრის მწერლად მიიჩნევს, პირველად იხსენიებს ლაზებს. ლაზების შესახებ ასევე მნიშვნელოვანი ცნობები მოეპოვებათ გაიუს პლინიუს სეკუნდუს უფროსს (ახ.წ. 23-24 - 79 წწ.) კლავდიოს პტოლემაიოსს (ახ.წ. 100 - 178 წწ.) გელასი კესარიელს (ახ.წ. IV ს-ს II ნახევარი) და ა.შ.


ანტიკური ხანის წყაროებზე დაყრდნობით მკვლევარები ამტკიცებენ, რომ ამ სახელწოდების ტომებს ადრეულ პერიოდში კოლხები და ჭანები ერქვათ. მათი აზრით სახელწოდებები კოლხი და ჭანი შემდგომში ლაზეთის დიდი კავკასიური სახელმწიფოს არსებობის პერიოდში, "ლაზად" შეიცვალა.


ფლავიუს არიანეს (ახ.წ. 95-175 წწ.) "პერიპლუსში" კოლხები ტრაპეზუნტის აღმოსავლეთით ჰყავს მოხსენიებული ქსენოფონტის წყაროს მოშველიებით. იგი წერს: "ტრაპეზუნტელების მოსაზღვრენი როგორც ქსენოფონტიც ამბობს, არიან კოლხები."


კოლხებს იგი ასახდლებს მდინარე "ოფისთანაც" (ახლანდელი სულან-ლუ). იგი ამბობს: "მდინარე ოფისი გამოჰყოფს კოლხების მიწას თიანიკესაგან" (ჭანეთისგან).


ნიშანდობლივია, რომ სხვა ეთნიკური ერთეულებისგან განსხვავებით არიანეს კოლხთა მეფე არ ჰყავს დასახელებული და რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია მდინარე ოფისის ზემოთ კოლხები "პერიპლუსში" საერთოდ აღარ ჩანან. აქედან გამომდინარე ფლავიუს არიანეს დროს და მასზე გაცილებით ადრეც კოლხების ძლიერება უკვე დაცემულია. კოლხეთის სახელმწიფო უკვე აღარ არსებობს, მაგრამ მათ მაგივრად ასპარეზზე გამოდიან სხვადასხვა ქართველური ეთნიკური ჯგუფები რომელთაგან შემდგომ პერიოდში ლაზებმა იკისრეს ქვეყნის გამაერთიანებლის როლი. თუ წინათ კოლხთა სახელი ფარავდა სხვადასხვა ქართველურ ტომთა სახელებს, V საუკუნიდან უკვე სახელწოდება "ლაზმა" შთანთქა მათი უმრავლესობა.





ასევე დაგაინტერესებთ:

1. ქართული სახელმწიფოები


ავტორი: თორნიკე ფხალაძე


1
1394
4-ს მოსწონს
ავტორი:თორ ნიკე
თორ ნიკე
Mediator image
1394
  
2021, 7 იანვარი, 17:34
The name "Laz" is first mentioned in the sources in the 1st century BC. by Memnon, who is considered to be a writer of the second half of the 1st century BC, he mentions Laz for the first time. Important information about the Laz is also found in the writings of Gaius Pliny Secundus (23-24 - 79 AD) Claudius Ptolemy (100 - 178 AD) Gelasius of Caesarea (second half of the 4th century AD) and etc.
Based on ancient sources, scholars claim that the tribes of this name were called Colchians and Chans in the early period. They say, that the names Colchis and Chan were later changed to "Laz" during the existence of the great Caucasian state - The Kingdom of Lazeti (Lazica).
Flavius ​​Arian (c. 95-175 CE) mentions the Colchians to the east of Trapezunt, citing the source of Xenophon. He writes: "The Colchian as Xenophon says, are bordered to the Trapezunt."
Colchis is also built by the river "Ophis" (now Sulan-Lu). He says: "The river Ophis separates the Colchis land from the Chanik (Tzanik)" (from Chaneti).
It is noteworthy that unlike other ethnic units Arian does not mention the Colchian king, and most importantly above the river Ophis, the Colchians are no longer seen at all in "Periplus". Hence in the time of Flavius ​​Arianus (95–175 AD), The state of Colchis no longer exists and the name Colchians is changes as a name - "Laz" and whole Western Georgia becomes a new independent State: the Kingdom of Lazeti (131–697 AD.). If in the past the name of the Colchians covered the names of various Kartvelian tribes, the name "Laz" has been absorbed by most of them since the 8th century AD.
0 1 1