მრავალწლიანი სამუშაოს შედეგად, არქეოლოგმა აღმოაჩინეს ყველაზე შოკისმომგვრელი საკონცენტრაციო ბანაკები. რომლებსაც სხვაგვარად სიკვდილის ბანაკებს უწოდებდნენ. ისრაელის და პოლონეთის საუკეთესო არქეოლოგები 2007 წლიდან იკვლევდნენ სობიბორის საკონცენტაციო ბანაკს, რომელიც პოლონეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარეობს.

სობიბორის საკონცენტრაციო ბანაკი

არქეოლოგიური გათხრების შედეგად, ადგილზე აღმოაჩინეს დაკავებულების და წამებულების ძვირფასი სამკაულები. ამ ყველაფერთან ერთად, ათასობით პირადი ნივთიც. იად ვაშემის იუდეველთა ჰოლოკოსტის მუზეუმის ისტორიკოსი - დევიდ სილბერკლენგი: "ეს ის აღმოჩენებია, რომელიც დახვრეტილ ადამიანებს ეკუთვნოდათ. როგორც ჩანს, აქ ნამდვილი სასაკლაო ყოფილა!"

ჯერჯერობით უცნობია, თუ რა ხერხით ხოცავდნენ იუდეველბს, სობიბორის საკონცენტრაციო ბანაკში. თუმცა უახლოეს მომავალში არქეოლოგების ვარაუდით, ყველა ამ ფაქტს, ფარდა აეხდება.

მომდევნო არქეოლოგიურ გათხრების შედეგად, მოსალოდნელია ასევე იმ იუდეველთა რაოდენობის დადგენა, რომლების ლიკვიდაცია ამ ბანაკში განხორციელდა. სავარაუდოთ გაირკვევა იმ გაზის კამერების რაოდენობაც, სადაც სიკვდილმისჯილებმა სიცოცხლის უკანასკნელი წუთები გაატარეს.

სობიბორის საკონცენტრაციო ბანაკი აშენდა მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში, სოფელ სობიბორთან, პოლონეთში. ეს საკონცენტრაციო ბანაკი იყო ერთ-ერთი ყველაზე სასიკვდილო ბანაკი, ბელზეკთან და ტრებლინკასთან ერთად, რომელიც გერმანელებმა ააშენეს პოლონეთზე თავდასხმის დროს.

აუშვიც-ბირკენაუს საკონცენტრაციო ბანაკისგან განსხვავებით, სობიბორში, იუდეველ ტყვეებს სიცოცხლის შენარჩუნების შანსი, გაწეული სამსახურის სანაცვლოდ არ ჰქონდათ. როგორც ცნობილია, სობიბორში 1942-1943 წლებში, 250 000 ებრაელი სიკვდილით დაისაჯა.

1943 წლის 14 ოქტომბერს, სობიბორის საკონცენტრაციო ბანაკში მოხდა აჯანყება, რომლის შედეგად, 400 მდე აჯანყებული გაიქცა. თუმცა აქედან დაახლოებით 100-მდე გაქცევის დროს იქნა მოკლული, ხოლო დანარჩენი რაოდენობა ფაშისტების და უკრაინელების მიერ იქნა ლიკვიდირებული.

აჯანყების შემდეგ, ფაშისტებმა სობიბორი მთლიანად გადაწვეს და ამ ტერიტორიაზე გამწვანება დაიწყეს. წლების შემდეგ, 2007 წლიდან დაწყებული, ფართომასშტაბიანი არქეოლოგიური გათხრები შედგა, სადაც საიდუმლო სასაკლაო, სობიბორის საკონცენტრაციო ბანაკი აღმოჩენილ იქნა.

სტატიის ავტორი: ალექსი აბდიევი