მე-20 საუკუნის 70-იანი წლების ბოლოს გაჩნდა ფსიქოლოგიის და მედიცინის ახალი დარგი - პრენატალური განვითარება. შეიქმნა ახალი
სამედიცინო აპარატურა, გაჩნდა ნაყოფის ქცევასა და მდგომარეობაზე დაკვირვების შესაძლებლობა.

თანამედროვე აპარატურის გამოყენებით ჰოპკინსის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგმა დი პიეტრომ და მისმა კოლეგებმა დაადგინეს, რომ ორსულობის 32-ე კვირაზე (დაბადებამდე 2 თვით ადრე) ბავშვი იქცევა ზუსტად ისე, როგორც ახალშობილი. ეს გრძელდება შემდგომი 12 კვირის მანძილზე.

ფსიქოლოგებმა დიდი ხანია დაადგინეს, რომ ემოციური კავშირი, რომელიც არსებობს დედასა და შვილს შორის, გავლენას ახდენს ნაყოფის ფსიქიკის, უჯრედული მეხსიერების და პიროვნული მახასიათებლების განვითარებაზე. ბავშვის დაბადებასთან დაკავშირებული ფიქრები, სასიამოვნო მოლიდინი და სიყვარული, დადებითად მოქმედებს ნაყოფის განვითარებაზე. ჩატარდა კვლევა, სადაც გამოკითხულ ქალთა მესამედმა განაცხადა, რომ ორსულობისას არ ფიქრობდა ნაყოფზე. დაბადების შემდეგ მათ შვილებს აღმოაჩნდათ საშუალო კოგნიტური მაჩვენებლები, საჭმლის მომნელებელი და ნერვული სისტემის დარღვევები, გამოირჩეოდნენ ჭირვეულობით და გარემოსთან ადაპტაციის სირთულეებით.

როცა ჩვენ განვიცდით სიხარულს, ტვინი გამოიმუშავებს ”სიხარულის ჰორმონებს”
(ენდორფინებს). მათ შეუძლიათ ნაყოფს აგრძნობინონ სიმშვიდე და სიხარულის შეგრძნება. თუ ნაყოფი ამ გრძნობას ხშირად განიცდის, ეს განცდა ამახსოვრდება, რაც გავლენას ახდენს მისი ხასიათის ჩამოყალებებაზე.

ნაყოფის სმენა. მეორე ტრიმესტრის ბოლოს ნაყოფს უკვე უვითარდება სმენა. ის ფაქტი, რომ ნაყოფს ესმის, ეჭვს არ იწვევს. 24-25-ე კვირაზე გაჩენილი ბავშვი რეაგირებს მის გარშემო მყოფ ბგერებზე, რაც ნიშნავს, რომ მისი სმენითი აპარატი უნდა ფუნქციონირებდეს მუცლადყოფნის პერიოდშიც. ბევრი ორსული ქალი გრძნობს უეცარ ბიძგებს მას შემდეგ, რაც კარები დაიხურა ან მანქანის ძრავა ამუშავდა.
მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ როდესაც დედა ლაპარაკობს, ნაყოფის გულის რიტმი ნელდება, ის ამ დროს წყნარდება. ბავშვი უკვე მუცლადყოფნის პერიოდში არჩევს როგორც ხმის ტემბრს, ასევე მეტყველების ელემენტებს.
თუ მამა ხშირად ესაუბრება ნაყოფს, მაშინ დაბადების შემდეგ ბავშვი ცნობს მის ხმას. ასევე აღმოჩნდა, რომ ბავშვი ცნობს იმ მუსიკას, რომელსაც დედა უსმენდა ორსულობისას და ეს მუსიკა ბავშვზე დამამშვიდებლად მოქმედებს. ის მშვიდდება ნაცნობი ზღაპრის, ნაცნობი ხმით მოყოლის დროსაც.

შეხება. ნაყოფის კანი განიცდის დედის ორგანიზმის კუნთების მუდმივ ზეწოლას. მუცელზე შეხება საშუალებას იძლევა გამყარდეს კავშირი მამას, დედას და ნაყოფს შორის.
გემო. ყოველდღიურად ნაყოფი შთანთქავს ამნიონურ სიტხეს, რომელზეც გავლენას ახდენს დედის მიერ მიღებულისაკვები და სასმელი. ეს ხელს უწყობს ნაყოფის მიჩვევას ამა თუ იმ საკვებთან და განაპირობებს განწყობას გარკვეული საკვების მიმართ დაბადების შემდეგ.

ყნოსვა. ნაყოფს არ აღენიშნება ყნოსვა, რადგან იგი შესაძლებელია მხოლოდ ჰაერის არსებობისას.
ნაყოფის მხედველობა. პრენატალური განვითარების პერიოდში, მხედველობა ყველაზე ბოლოს ვითარდება. ნაადრევად შობილ ბავშვს შეუძლია სინათლის და ფორმის გარჩევა. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ნაყოფსაც იგივე შეუძლია. ისევე, როგორც საშოში არ არსებობს აბსოლუტური სიჩუმე, ასევე არ არსებობს აბსოლუტური სიბნელე. იაპონელმა მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ დედის მუცელთან სინათლის წყაროს მიტანისას, ნაყოფი თავისებურ რეაქცისს იძლევა.

ნაყოფის პირივნება. საიდუმლო არ არის, რომ ბავშვები იბადებიან ხასიათის გარკვეული, განმასხვავებელი თავისებურებებით. თუ რა სახით და რა ეტაპზე ეყრება საფუძველი ნაყოფის ქცევის თავისებურებებს, მომავალი გამოკვლევების საგანს შეადგენს.

ნაყოფის ტემპერამენტის პირველი ოფიციალური გამოკვლევა ჩატარდა დი პიეტროსა და მისი კოლეგების მიერ 1996 წელს. მათ დააფიქსირეს ნაყოფის გულისცემა და მოძრაობითი აქტივობა და შემდეგ შეადარეს მიღებული შედეგები დაბადების შემდგომი პერიოდის მონაცემებს (ექსპერიმენტში გამოიკვლიეს 100-მდე ბავშვი). აღმოჩნდა, რომ მუცლადყოფნის პერიოდში აქტიური ბავშვები, დაბადების მერეც გამოირჩეოდნენ უფრო მეტი აქტიობით. ის ბავშვები, რომელთაც ჰქონდათ ძილის და სიფხიზლის არა­რეგულარული რეჟიმი მუცლადყოფნის პერიოდში, დაბადების მერეც არარეგულარული რეჟიმი ახასიათებდათ.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც გავლენას ახდენს განვითარებაზე, არის ცხოვრების პირობები, რომლებშიც უწევს ნაყოფს არსებობა.
ჰარვარდის უნივერსიტეტის მეცნიერის ალსის აზრით, ნაყოფი დედისგან იღებს
უდიდესი რაოდენობის ჰორმონებს. ამიტომ მის ბიოლოგიურ რიტმზე გავლენას ახდენს - დედის ძილის და სიფხიზლის ციკლი, საკვების მიღების განრიგი, აქტიობა. დედის
მიერ სტრესის ზემოქმედების ქვეშ გამომუშავებულმა ჰორმონებმაც შეიძლება იქონიონ
დიდი გავლენა ნაყოფის განვითარებაზე. დი პიეტრომ აღმოაჩინა, რომ რაც უფრო მეტად
იმყოფება მომავალი დედა სტრესულ მდგომარეობაში, მით უფრო აქტიურია ნაყოფი და მით უფრო ადვილად აღგზნებადი.

დი პიეტროს გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ ნაკლებად უზრუნველყოფილი ქალის ნაყოფი ნაკლებად აქტიურია, გამოირჩევა უფრო სუსტი გულისცემით, ვიდრე საშუალო ფენის ქალის ნაყოფი. დი პიეტრო გამოთქვამს ვარაუდს, რომ არაბალანსირებულმა საკვებმა და არასახარბიელო ეკოლოგიურმა პირობებმა, შეიძლება მოახდინონ ზემოქმედება ნაყოფის გონებრივ განვითარებაზე.

ბერნი დევლინის მიერ პიტსბურგის უნივერსიტეტში ჩატარებული გამოკვლევების საფუძველზე აღმოჩნდა, რომ გენები, შესაძლოა უფრო ნაკლებად ახდენენ ზეგავლენას გონებრივი განვითარების კოეფიციენტზე, ვიდრე ეს აქამდე იყო მიჩნეული.

მომავალმა მშობლებმა, რომელთაც სურთ დაეხმარონ თავის მომავალ შვილს ფსიქიკური განვითარების პროცესში, უნდა გაითავისონ, რომ პრენატალური განვითარების პერიოდში ნაყოფი უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ნორმალური კვებით და მშვიდი გარემოთი. ასევე უნდა გვახსოვდეს, რომ ნაყოფს ყველაფერი ესმის, გრძნობს და იმახსოვრებს ინფორმაციას.